Een weg is een gevaarlijke hindernis voor veel dieren. Elk jaar worden talloze grote en kleine dieren doodgereden. Ook voor weggebruikers kunnen overstekende dieren gevaarlijk zijn. Door de aanleg van ons uitgebreid wegennetwerk zijn de leefgebieden van dieren als het ware doorgesneden, waardoor verschillende soorten het extra moeilijk krijgen. Het Nationaal Park Hoge Kempen zet dan ook sterk in op ontsnipperingsmaatregelen om deze leefgebieden terug met elkaar te verbinden. Dat is goed nieuws voor de verkeersveiligheid én de biodiversiteit.
Vlaams Actieprogramma Ecologische Ontsnippering
Om versnippering tegen te gaan, zet de Vlaamse overheid in op een onderbouwd meerjarenprogramma: het Vlaams Actieprogramma Ecologische Ontsnippering (VAPEO). Het VAPEO geeft in de periode 2019-2024 uitvoering aan 15 projecten langs gewestwegen die de leefgebieden van dieren opnieuw met elkaar zullen verbinden. Er bestaan verschillende types ontsnipperende maatregelen om de leefgebieden te verbinden zoals: een ecoduct, bermbrug, ecovallei, ecotunnel, amfibieëntunnel, ...
Ontsnipperingsprojecten
Een blik op de kaart van het Nationaal Park Hoge Kempen leert dat twee grote wegen de groene Noord-Zuidas van het Nationaal Park doorsnijden: de N75 en de E314. De aanleg van de autosnelweg E314, tussen 1969 en 1976, heeft een negatieve impact op de samenhang van het Nationaal Park en in het bijzonder op de aanwezige fauna. In 1999 werden de eerste voorstellen en scenario’s uitgewerkt om het traject tussen de afritten 32 (Genk) en 33 (Maasmechelen) van de E314 te ontsnipperen. Sindsdien werden verschillende ontsnipperingsmaatregelen systematisch uitgevoerd:
- plaatsing van ecorasters langs weerszijden van de snelweg (meer bepaald in de jaren 1998, 1999 en 2004);
- aanleg van drie nieuwe ecotunnels en ombouw van een bestaande onderdoorgang tot ecotunnel met medegebruik door wandelaars en fietsers (2001);
- afsluiten van een weg (N730) tussen de N75 en de bebouwde kom van Wiemesmeer (in 2003) en ombouw van de bestaande grote brug over de snelweg tot ecoduct met toeristisch fietspad (‘ecoveloduct Wiemesmeer’) (in 2004);
- afsluiten van de gemeentelijke toeristische weg (Weg naar Heiwijck) (in 2005) en omvorming van de bestaande kleine brug tot bermbrug (‘bermbrug Heiwijck’) met medegebruik door wandelaars en fietsers. De laatste belangrijke inrichtingswerken om de brug zelf geschikt te maken voor fauna, dateren van 2020;
- aanleg van ecoduct Kikbeek (in 2005-2006);
- Ecobrug Boslaan N75 in Lanklaar (2024 - ... )
- aanleg ecovallei Zwarte Berg in Oudsbergen (2024 - ...)
- Ecovallei met fietsverbinding - gekoppeld aan Natuurinrichtingsproject Bergerven aan de N771 t.h.v. Bergerven in Dilsen-Stokkem
Benieuwd welke soorten nu effectief geholpen zijn met deze ontsnipperingsmaatregelen? Check de case van het Ecoduct Kikbeek:
